ฮีโร่ตัวจิ๋วในระบบบำบัดน้ำเสีย Bacillus subtilis 🦠

เมื่อพูดถึงการบำบัดน้ำเสีย หลายคนอาจนึกถึงการล้างถังบำบัด หรือใช้น้ำยาดับกลิ่นแรง ๆ แต่แท้จริงแล้ว...มี “จุลินทรีย์ธรรมชาติ” ตัวหนึ่งที่ทำหน้าที่เหมือนผู้พิทักษ์ระบบสุขาภิบาลในบ้านเราอย่างเงียบ ๆ มันมีชื่อว่า 👉 บาซิลลัส ซับทิลิส

🧬 บาซิลลัส ซับทิลิส (B. subtilis) คืออะไร?

บาซิลลัส ซับทิลิส (Bacillus subtilis) เป็นแบคทีเรียแกรมบวกในกลุ่ม “จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์” พบได้ทั่วไปในดิน ในน้ำ และระบบทางเดินอาหารของมนุษย์ ซึ่งเจ้าจุลินทรีย์ตัวนี้สามารถย่อยสลายอินทรียวัตถุ เช่น ไขมัน โปรตีน แป้ง และของเสียชีวภาพต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

🔬 คุณสมบัติเด่นของ B. subtilis ในการบำบัดน้ำเสีย

✅ 1. ผลิตเอนไซม์ย่อยสลายของเสีย

B. subtilis สามารถย่อยสลายของเสียจำพวกโปรตีน แป้ง และไขมัน ในระบบท่อได้ เนื่องจากมีความสามารถโดดเด่นในการผลิตเอนไซม์หลากหลายชนิด เช่น

·  Protease: ย่อยสลายโปรตีน เช่น เศษอาหาร เนื้อสัตว์

·  Amylase: ย่อยแป้งจากข้าว เส้นก๋วยเตี๋ยว แป้ง ฯลฯ

·  Lipase: ย่อยไขมันต่างๆ เช่น เศษไขมัน น้ำมันพืช

·  Cellulase: ย่อยเศษกระดาษ เยื่อไม้ เศษผัก

โดยเอนไซม์เหล่านี้จะเปลี่ยนของเสียขนาดใหญ่ให้กลายเป็นสารโมเลกุลเล็ก ซึ่งจุลินทรีย์สามารถนำไปใช้เป็นพลังงาน 

✅ 2. ทนสภาพแวดล้อมได้ดี

B. subtilis มีความสามารถในการสร้างสปอร์ (endospore) ทำให้ทนต่อความร้อน ความเป็นกรด-ด่าง และภาวะขาดอากาศหรือออกซิเจนได้ดี ทำให้มันยังคงมีชีวิตอยู่ในระบบถังแซทหรือท่อน้ำทิ้งที่มักมีความเป็นกรด-ด่างสูง หรือขาดอากาศ

✅ 3. ลดกลิ่นเหม็นและการอุดตัน

ของเสียในระบบบำบัด เช่น ไขมัน เศษอาหาร ฯลฯ หากไม่ถูกย่อยสลาย จะสะสมจนเกิดก๊าซ เช่น กลิ่นไข่เน่า (Hydrogen sulfide: H₂S) กลิ่นฉุนมีเทน (Methane: CH₄) และแอมโมเนีย (Ammonia: NH₃)

B. subtilis จะลดการสะสมของก๊าซเหล่านี้ผ่านกระบวนการย่อยสลายอย่างต่อเนื่อง ช่วยให้ถังแซทและระบบท่อสะอาด และลดโอกาสการอุดตันอย่างยั่งยืน

✅ 4. ปลอดภัยต่อคนและสิ่งแวดล้อม

B. subtilis ได้รับการจัดเป็นจุลินทรีย์ปลอดภัย หรือ GRAS (Generally Recognized As Safe) จากองค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา (FDA) โดยไม่ก่อให้เกิดโรคในมนุษย์ ไม่ทิ้งสารพิษตกค้างในสิ่งแวดล้อม และสามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ

อ้างอิงข้อมูล:

·  Harwood, C. R. (1992). Bacillus subtilis and its relatives: molecular biological and industrial workhorses. Trends in Biotechnology.

·  Nicholson, W. L., Munakata, N., Horneck, G., Melosh, H. J., & Setlow, P. (2000). Resistance of Bacillus endospores to extreme terrestrial and extraterrestrial environments. Microbiology and Molecular Biology Reviews.

·  Schallmey, M., Singh, A., & Ward, O. P. (2004). Developments in the use of Bacillus species for industrial production. Canadian Journal of Microbiology.

·  Kim, J. Y., et al. (2010). Biodegradation of organic pollutants using Bacillus strains. Journal of Hazardous Materials.

·  Tiquia-Arashiro, S. M. (2014). Microbial Ecology of Wastewater Treatment Plants. CRC Press.

·  EPA (U.S. Environmental Protection Agency). Septic System Fact Sheet. https://www.epa.gov/septic

·  FDA. (U.S. Food and Drug Administration). GRAS Substances (SCOGS) Database. https://www.fda.gov